Mijn meest productieve uren...

 

Het komt nog steeds regelmatig voor dat ik 's nachts wakker lig. Meestal staar ik dan niet naar het plafond, maar soes ik een beetje en lig ik nog heerlijk. Ik word dus niet ėcht wakker, maar ik zit ergens tussen slapen en waken in.

Eigenlijk ben ik allergisch voor het woord 'productiviteit', het klinkt teveel als iets moeten presteren en dat wil ik nu juist net niet. Die prestatiedruk die leg ik mezelf al zoveel op. Laatst was ik zelfs trots op mezelf. Na een wat doorwaakte nacht was ik tegen de ochtend weer in slaap gevallen en werd ik 'pas' tegen 09.00 uur wakker. Heel even ging het door mijn hoofd dat ik snel op kon staan en naar buiten kon gaan om nog voor 09.00 uur een ommetje te lopen en daarmee dan extra punten te kunnen scoren. Ik deed het echter niet en dat vind ik dan knap van mezelf, omdat de verleiding er wel was. 

's Nacht ontstaan dus de meeste ideeën en inzichten. Sterker nog, het idee voor deze blogpost is 's nachts ontstaan. Soms zijn het ideeën, maar vaak ook zijn het inzichten over een situatie waarvan ik eerder nog niet wist waar het nou eigenlijk over ging. Dan voel ik wel dat er iets niet klopt of dat er in mij of met mij iets gebeurt, maar kan ik er de vinger niet op leggen. Dat komt dan 's nachts zomaar bovendrijven en dan denk ik; 'Ah, dus dat is waar dat over ging.' Daar kan ik dan de volgende dag verder mee. 

Vermoedelijk is het de rust die mijn brein de ruimte biedt om het een en ander te verwerken en die inzichten te geven. Eigenlijk alleen nog een kladblokje met een pen naast mijn bed leggen, zodat ik er een kleine notitie van kan maken, zodat ik ze niet vergeet.

Zijn...

Het laatste onderwerp dat aan bod komt in mijn jaarprogramma ‘Vreugdevol leven’ is ‘de vreugde van zijn’ en dat komt de laatste tijd op allerlei momenten terug in mijn leven. Ik las onder andere een artikel over ‘niets doen’ in Psychologie Magazine. 

 ‘Niets doen’ is voor mij het synoniem van ‘zijn’ en in mijn ogen de kern van waar het in het leven om gaat. In een workshop van Juno Burger, waar ik eind november aan deelnam, is het de kern van de methode. Door nier vanuit reactie en/of verzet aanwezig te zijn bij alles wat zich in het leven voordoet en dat ook te doorvoelen, sta je meer open voor en in verbinding met alles om je heen en ervaar je meer flow.

‘Niets doen’  is niets nieuws, maar al eeuwenoud. ‘Wu Wei’ is een grondstelling in het Taoïsme dat een begrip inhoudt van weten wanneer wel actief op te treden en wanneer niet te handelen. De letterlijke betekenis van wu wei luidt: ‘niet doen’. Wei wu wei, handelen door niet te handelen, kan men interpreteren door het ‘niet handelen tegen de aard der dingen in’ of ‘het handelen zonder gehechtheid aan het resultaat’. Het is het 'streven' naar een evenwichtige situatie en zodoende, zacht en onmerkbaar, in harmonie te raken met het zelf, anderen en de omgeving. 

Waar het aan de ene kant als een levenskunst wordt gezien, wordt aan de andere kant ‘niets doen’ ook wel in een negatief daglicht gezet en soms vertaald als ‘luiheid’. In de bijbel is het zelfs een van de hoofdzonden en wordt er veelvuldig, op een negatieve manier, naar verwezen. Nu nog kennen we de uitdrukking ‘Ledigheid is des duivels oorkussen’. 

Anselm Grün zegt er in het boekje 'Het geheim van de weg' het volgende over

‘De mens is voortdurend op weg. Wie wandelt, verandert. Op ons levenspad zijn we altijd in beweging. We mogen niet blijven staan om uit te rusten van wat we bereikt hebben.

Veel mensen durven niet te stoppen, stil te blijven staan en stil te worden. Ze zijn bang dat hun innerlijke chaos boven komt. Ze zouden ook kunnen zien dat ze niet trouw zijn aan zichzelf, dat ze hun innerlijke stem voorbij leven.’

Niets doen en laten zijn wat er is, kan in die zin ook louterend werken.

Het is dus maar net hoe je het bekijkt. 

De vreugde van zijn...

En daar heeft november zich alweer aangekondigd, het jaar vliegt voorbij.

De afgelopen maand, die in het teken van compassie stond, ging me goed af. Vooral voor bekenden voel ik al regelmatig compassie. Soms duurt het even en heeft het blijkbaar wat tijd nodig voor ik het ervaar, maar dan is het er ook zomaar. Ook dit blijft een onderwerp in ontwikkeling, maar ik zie bij mezelf dat ik zelfs voor voor mij onbekenden al compassie kan voelen.

Ook voor mezelf voel ik meer compassie, ik ben al veel milder naar mezelf en ik ervaar zowaar al waardering voor mezelf! Jeej!

Deze maand staat in het teken van 'zijn'... Ik doe veel, maar nu even niet, het is tijd voor 'zijn'. Hoe dat me afgaat hoor je volgende keer weer!

Een dankbaar hart is een vreugdevol hart...

De eerste twee maanden van het nieuwe jaar zijn alweer voorbij. Twee maanden waarin de intentie om vreugde toe te laten in mijn leven en vervolgens mindfulness centraal stonden. En centraal blijven staan, want ik stop daar niet mee, maar voeg er weer een nieuwe stap aan toe. Het zwaartepunt ligt daarbij wel op de nieuwe stap. De stappen die ik heb gehad en de stappen die daarna nog volgen, zijn achtereenvolgens:

1. De geest neigen naar vreugde;
2. Mindfulness, aanwezig zijn voor je leven;
3. Een dankbaar hart is een vreugdevol hart;
4. Vreugde vinden in moeilijke tijden;
5. De gelukzaligheid van onberispelijkheid;
6. De vreugde van loslaten;
7. De zoetheid van zelfliefde;
8. De vreugde om lief te hebben;
9. Compassie; de natuurlijke uiting van een vreugdevol hart;
10. De vreugde van gewoon zijn.


Op 1 maart begint dus de derde stap in mijn jaarthema 'Vreugdevol leven', dankbaarheid. Dit is geen nieuw onderwerp voor mij, dus ik ben benieuwd naar wat ik er nog over ga leren en wat ik ga ervaren.

In juli 2012 ben ik begonnen met het bijhouden van een dankboek. Eerst digitaal, maar nadat ik daar tot twee keer toe alles van was kwijt geraakt, ben ik overgegaan op pen en papier. Met een kleine pauze van een aantal maanden, houd ik dat tot op de dag van vandaag vol. 

Het helpt me om me te blijven richten op de mooie, positieve dingen van het leven. Soms is dat iets heel kleins, bijvoorbeeld de zon die schijnt en soms is het ook heel groot, zoals de liefde die D. en ik voelen en delen.

Vandaag (ik schrijf dit op de laatste dag van de maand februari) loopt mijn hart over van de dankbaarheid en gelukzaligheid. Gisteravond heb ik deel genomen aan de class 'Vrienden voor het leven', van The School of Life Amsterdam. Ik heb er enorm van genoten, ik vond het een hele mooie avond en ik ben er erg blij van geworden. Dat ga ik dus vaker doen! 
Ik heb de avond afgesloten met een cadeautje aan mezelf in de geest van het nieuwe thema, een doosje vol inspiratie voor het ervaren van dankbaarheid.

Bewust zijn...

Bewustzijn is voor mij heel belangrijk. Het is voor mij het verschil tussen of het goed of minder goed gaat met me. 
Bijna 6 jaar geleden was er een periode van zo'n drie weken die ik me nagenoeg niet herinner. Daar bestaan voor mij alleen korte momenten van, waarin ik even bewust was, verder was ik grotendeels onbewust. 
Een paar jaar daarna, had ik ook zo'n episode, hoewel het toen 'slechts' om ongeveer een uur ging van onbewust zijn, letterlijk buiten bewustzijn, met af en toe een flardje bewust. Ik schreef erover in dit stuk.

De afgelopen maand heb ik, als tweede stap binnen mijn jaarthema 'Vreugdevol leven', met mindfulness, oftewel bewust zijn, gewerkt. Ik heb daar eerder al een training in gevolgd en ik heb dat wat ik geleerd heb, zoveel mogelijk toegepast. Wat er automatisch gebeurt, is dat er een vertraging optreedt. Als je bewust wilt zijn, kun je niet met verschillende dingen tegelijk bezig zijn. Je hebt je aandacht nodig voor datgene waar je op dat moment mee bezig bent. Dus toen ik, bijvoorbeeld, melk aan het koken was voor een warme chocomelk, was ik melk aan het koken en was ik niet ondertussen met andere dingen bezig. 
Het effect is dat je leven een stuk rustiger is. Niet zo gejaagd en gehaast, maar omdat je je concentreert op een ding tegelijk, is er rust en eenvoud. Wat een heerlijkheid.

En natuurlijk lukt dat nog niet altijd even goed. Met alle dingen die ik doe, is er sprake van een blijvend leerproces. 

Toen D. jarig was en ik hem zei dat ik hem zijn cadeau zou geven als 's avonds het bezoek er zou zijn, was ik die avond zo afgeleid en bezig met andere dingen, dat ik compleet vergeten ben hem zijn cadeau te geven. Niet heel mindful, maar wel reden voor grote hilariteit, omdat ik er pas weer aan dacht toen het bezoek alweer weg was. We hebben er hartelijk om gelachen met zijn twee. En D. was heel erg blij met zijn cadeau en dat was uiteindelijk het belangrijkst.

Een ervaring waar ik me heel duidelijk van bewust was, overkwam me tijdens mijn vrijwilligerswerk. Ik kan best kritisch zijn met betrekking tot de vragen die bij onze stichting binnen komen. Dat is ook onderdeel van mijn werk, dus dat is in dit geval een kwaliteit. Nu kwam er een vraag binnen en de mevrouw in kwestie stelde nogal wat eisen aan de hulp. Dat zou voor weerstand kunnen zorgen, want je mag toch blij zijn met alle hulp die je gratis en voor niets krijgt, maar ik kon me juist heel goed voorstellen dat je ook wilt dat het werk netjes gedaan wordt. En ik voelde opeens een enorme compassie, een onderwerp voor een andere maand, maar wat voelde dat fijn.

Die kritische houding heb ik overigens ook ten opzichte van mezelf en ook in dit hele proces van vreugdevol leven. Ik vind snel dat ik het niet goed doe of dat ik niet genoeg doe etc., dus ook dat ik niet bewust genoeg ben. Toen ik daar verder over nadacht besefte ik dat ik op veel terreinen juist heel bewust ben. Zo ben ik heel bewust van mezelf en van de mensen om me heen, waardoor ik mijn best doe anderen niet tot last te zijn, maar ook door heb dat een ander hulp nodig heeft en dat ik dat dan ook kan aanbieden. 
En ik ben heel milieubewust. Ik maak de wereld elke dag een stukje schoner door elke dag 1 stuk (en vaak meer) zwerfvuil te rapen en door afval te scheiden en door altijd zelf een paar tasjes bij me te hebben. En ik ga bewust om met stroom, gas en water. Allemaal zaken waarvoor ik bewust in het leven dien te staan om het door te hebben.

Dus, om weer even terug te gaan naar zo'n 6 jaar geleden: een schouderklopje voor mezelf!

Verwachtingen...

Ik maak dingen minimaal twee keer mee. De eerste keer in mijn hoofd, een soort generale repetitie. De tweede keer, wanneer de situatie zich daadwerkelijk voordoet, is dan de voorstelling.

Zo heb ik voor ik aan de tiendaagse Vipassana meditatietraining meedeed, al verschillende keren gerepeteerd. Omdat ik al wist hoe zwaar het is, twijfelde ik of ik het wel 10 dagen vol zou kunnen houden. Dat maakte het dit keer voor mij heel spannend. Van tevoren had ik daarom al uitgebreid contact gehad met het registratieteam van de training, want als er iets aan je 'mankeert' willen zij zich er ook van verzekeren dat het verantwoord is om je te laten deelnemen. 

Vipassana, wat betekent 'de dingen zien zoals ze echt zijn', is één van de oudste meditatietechnieken uit India. Je houdt je tijdens zo'n tiendaagse aan een aantal gedragscodes waaronder je te onthouden van onjuist spreken. Om het je gemakkelijk te maken, spreek je tijdens de training in het geheel niet. En niet alleen spreek je niet met elkaar, je maakt geen enkel contact. Verder houd je je aan een nogal spartaans programma, waardoor je op een dag bij elkaar 10 uur kunt mediteren. Tussen de meditatiesessies door heb je tijd om te rusten en te eten. Voor alles wordt gezorgd door medecursisten die bijvoorbeeld voor het eten zorgen. Dankzij hen kun je je volledig richten op de meditatie. Op deze pagina kun je lezen hoe de training is opgebouwd. 

De eerste training die ik volgde was in Dhamma Pajjota in België. Dat was een enorme intense ervaring voor me. Op de tiende dag mag je weer met elkaar spreken om de overgang naar de 'buitenwereld' niet te groot te laten zijn. Toen ik weer sprak, klonk mijn stem voor mij alsof ik hem hoorde als op een bandje. Daarnaast vond ik wat ik zei al snel teveel. Het voegde niets toe in mijn ogen, dus dan kun je beter je mond houden. Mijn bewustzijn stond toen zo enorm open dat ik alles heel intens ervoer.

Met die ervaring in mijn achterhoofd begon ik op 14 februari jl., voor de tweede keer, aan de training. Deze keer is echter niet te vergelijken met de vorige keer. Destijds, en dan spreek ik over 2009, verkeerde ik in een geheel andere situatie. Toen wist ik nog niets van mijn medische situatie en ik had nog niet eerder aan een dergelijke training deelgenomen. Ik ging er toen open in. Dat wilde ik dit keer eigenlijk ook doen, maar dat bleek toch moeilijker dan ik dacht. Dit keer nam ik toch mijn eerdere ervaring en mijn medische baggage mee wat ook zorgde voor de twijfels of ik het wel aankon. 

Een heel normaal proces tijdens de training is dat je op dag 2 en 6 wilt opgeven. Zo goed als iedereen gaat dan door een fase waarin je je afvraagt waar je mee bezig bent en waarom je het doet. De kunst is dan je daar niet door af te laten leiden en door te zetten. Je geest verzet zich als het ware tegen het transformatieproces. Bij mij kwam dat punt dit keer op dag 3. Op dat punt concentreer je je nog volledig op de ademstroom om je geest scherp te maken. 

Tijdens een meditatiesessie op de kamer merkte ik dat ik me bijna helemaal niet meer kon concentreren op mijn ademhaling en dat zorgde er bij mij voor dat de twijfel enorm toesloeg. We waren pas op dag 3 en dan zou ik dit nog 7 dagen vol moeten houden!? Ik was er van overtuigd dat dat me niet ging lukken. Voor mezelf had ik de knoop al door gehakt. Ik had nog net niet mijn koffer gepakt, maar ik had eigenlijk al opgegeven. Na de eerstvolgende groepssessie in de meditatiehal heb ik de manager ingelicht dat ik het niet ging volhouden. 

Nou hebben zij natuurlijk eerder met dat bijltje gehakt, dus volgt er eerst een onderhoud met de leraar. In het gesprek met haar wist zij mij ervan te overtuigen toch te blijven. Vervolgens heb ik de overige 7 dagen toch kunnen volbrengen, wel met een sterk aangepast programma, waarbij ik de eerste zitting van 4.30 tot 6.30 uur een extra rustpauze had en waarbij ik alleen de verplichte groepszittingen in de hal aanwezig hoefde te zijn. De overige sessies mediteerde ik op de kamer.

Het eten tijdens de training bestaat uit 'eenvoudige' vegetarische maaltijden. Eenvoudig tussen aanhalingstekens, want thuis koken wij niet zo uitgebreid als dat we daar te eten kregen, met verschillende soorten groenten als bijgerecht, twee verschillende salades en een heel af en toe ook nog een toetje. Alles biologisch, vers en overheerlijk. Op een volle maag mediteer je niet lekker dus er is nog wat discipline voor nodig om niet teveel te nemen van al dat heerlijke eten.

Op dag 10 mochten we weer praten en toen heb ik bij andere cursisten gezien hoe ik er, vermoedelijk, zelf uitgezien heb na mijn eerste training. Redelijk vaag met pupillen als schoteltjes. Ook al was het voor mijzelf dit keer niet zo'n intense ervaring, toch merkte ik wel dat ik van binnen rustiger was, gelijkmoediger.

Al met al een goede ervaring waarin ik opnieuw veel over mezelf geleerd heb en waar ook duidelijk geworden is, wat nog aandacht nodig heeft. Eens zien of ik de generale repetities in het vervolg over kan slaan.

Op weg naar herstel... (6)

Een onderdeel van mijn helingsproces is visualisatie. Visualisatie van mijn herstel, maar ook van mijn toekomst waarin ik helemaal heel ben.

Groots en meeslepend
Die toekomst heeft voor mij twee gezichten. Eén ervan is groots en meeslepend. Hierin visualiseer ik de dingen die ik wil bereiken. 
Vanmorgen realiseerde ik me ineens dat deze visualisatie heel erg overeen komt met wat er in het boek 'Het leven waarvoor je geboren bent' van Dan Millman beschreven staat. Ik heb zelfs al gekeken naar een cursus spreken in het openbaar! De mensen die mij kennen, weten hoe bijzonder dat is. Ik krijg al vlekken in mijn nek bij het idee. 
Met schrijven was ik al begonnen met dit blog, maar ik wil ook graag mijn boek afmaken en ik heb al ideeën voor volgende boeken. Het boek van Millman is daarmee opeens een heel waardevol onderdeel van mijn heling geworden.

Eenvoud
Het tweede gezicht van mijn toekomst is juist enorm eenvoudig. Het is voor mij de basis van mijn leven van waaruit ik alles wil doen wat ik doe. Hoe dat eruit ziet kan ik het beste laten zien door middel van dit filmpje van Lisa Cairns. Zij verwoordt het heel mooi vind ik. Het is een staat van zijn. Half februari ga ik hiervoor weer in training.